​نشانه های کلی مزاج جبلى:

مواردى كه با توجه به آنها می توان در مورد وضعیت کلی مزاج ذاتى بدن قضاوت کرد، ۱۰ تا هستند که اولین آن ها عبارتند از:

١- ملمس: کیفیتى است که طبیب هنگام لمس بدن شخص معاینه شونده احساس می کند. این نشانه یکی از مهمترین ابزارهاى تشخیص میزان گرمی و سردی و همچنین تری و خشکی بدن است. ملمس می تواند مربوط به محل ضایعه یا عضو بیمار و یا مربوط به وضعیت کلی بدن باشد. احساس نرمی در لمس دلیل بر رطوبت، احساس سفتی دلیل بر خشکی مزاج، احساس حرارت هنگام لمس نشانه گرمی  و احساس سرما دلیل بر سردی مزاج است. برای تشخیص صحیح از طریق ملمس، پزشک و بیمار باید شرایط خاصی داشته باشند که در ادامه می آيد.

شرایط لمس صحیح برای معاینه کننده: 

شخص لمس کننده باید مزاج معتدل داشته باشد یا مزاج خود را به خوبی بشناسد، بنابراین اگر طبیب معتدل المزاج، شخص دیگری را لمس کرد و احساس حرارت کرد، نشان می‌دهد مزاج آن شخص گرم است. اگر مزاج پزشک سرد باشد و با لمس شخص دیگری کمی احساس حرارت کند، یعنی مزاج فرد معتدل است و اگر حرارت زیادی حس کند، دلالت بر گرمی مزاج آن شخص دارد. 

شرایط لمس صحيح براى لمس شونده:

شخص به هنگام معاینه توسط پزشک برای بررسی ملمس یا به فاصله کمی از آن، نباید در معرض گرما، سرما، فعالیت یا هیجان شدید باشد، بلکه باید شرایط جسمی و روانی عادی و پوشش معمول متناسب با فصل داشته باشد.