تهیه شده توسط واحد پژوهش مدرسه سرکارخانم مهرالسادات قدوسی

1-واژه شناسی ها  برای تعریف واژه های موجود در تحقیق از آنها استفاده می شود و بستگی به نوع واژه دارد؛ یعنی ابتدا محقق باید مشخص کند واژه  ی مورد نظر در اصل فارسی است یا عربی و یا زبان دیگر.  هیچ گاه نباید برای واژه عربی به کتب لغت فارسی مراجعه کرد. این گونه مراجعه ای از اعتبار مطلب می کاهد و گاه منجر به اشتباه می‌شود. واژه شناسی های فارسی 1- لغت نامه بزرگ:  دهخدا شامل بخش بزرگی از واژگان ادبی زبان فارسی با معنای دقیق و اشعار و اطلاعاتی درباره آن هاست. با این وجود این لغت نامه فاقد بخش اعظم واژگان علمی و صنعتی فارسی است که بیشتر در دهه های بعد پس از تالیف این لغت نامه به حوزه زبان فارسی وارد شدند.  2- فرهنگ معین: یکی از فرهنگ های مهم واژگان فارسی است. نویسنده این فرهنگ دکتر محمد معین بوده و ناشرآن انتشارات امیرکبیر است.این فرهنگ نامه اولین بار در سال ۱۳۵۰ پس از فوت دکتر محمد معین با همت مرحوم دکتر جعفر شهیدی چاپ گردید. فرهنگ معین در شش جلد تدوین شده است. واژه شناسی های عربی صدر اسلام  برای تعریف لغوی واژه های عربی ابتدا باید مشخص کرد که به دنبال شناخت معانی واژه های صدر اسلام است یا واژه های معاصر. اگر به دنبال شناخت واژه های قرآن و احادیث و از این قبیل است باید به کتب نزدیک به عصر نزول آیات و صدور روایات مراجعه کرد. در مراجعه به این کتب ابتدا باید با ترتیب و نوع چینش واژه ها آشنا بود؛ زیرا برخی از این کتب به ترتیب حروف الفبایی از حرف اول ریشه, برخی ترتیب الفبای حرف آخر ریشه و برخی به ترتیب مخرج حروف از حلق و دهان است . برخی از مهم ترین واژه نامه های عربی برای شناخت معانی واژه ها در صدر اسلام عبارتند از:  ۱ - العین خلیل بن احمد فراهیدی  2-  معجم مقاییس اللغة ابن فارس  ۳-مفردات الفاظ القرآن حسین بن محمد راغب اصفهانی (فقط واژه های قرآنی)  ۴- از سحاح جوهری  ۵- مجمع البحرین فخرالدین طریحی( شامل واژه های قرآن و حدیث)  برای شناخت فرق بین لغات مترادف ناقص در عربی کتاب فروغ اللغة ابن هلال عسگری و سید نعمت الله جزایری باید مراجعه نمود. واژه شناسی های عربی معاصر  برای شناخت واژه های بعد از صدر اسلام یا واژه های معاصر به دونوع از کتب لغت می توان مراجعه کرد: - کتاب لغت یک زبانه: برخی از مهم ترین این کتب عبارتست از:  لسان العرب ابن منظور,  تاج العروس حسینی زبیدی  المصباح المنیر فیومی  التحقیق حسن مصطفوی  المعجم الوسیط ابراهیم انیس ,اتیه صبالحی, محمد خلف الله احمد, و عبدالحلیم منتصر  کتب لغت دوزبانه عربی به فارسی:  برخی از مهم ترین این کتب عبارتند از:  فرهنگ ابجدیه بوستانی فرهنگ جامع نوین لویس مالوف ترجمه احمد سیاح  فرهنگ معاصر هانس وبر ترجمه آذرتاش آذرنوش  فرهنگ لاروس خلیل جرم (به ترتیب حروف الفبای مشتق)  المنجد لویس مالوف 2- اصطلاح شناسی ها  برای تعریف اصطلاحی واژه های موجود در تحقیق از آنها استفاده می شود که دو گونه اند : -دایره المعارف ها( دانشنامه های عمومی و تخصصی)  معجم اصطلاحات ( شامل رساله های تعریف, اصطلاح نامه ها و فرهنگ اصطلاحات ) دایره المعارف ها گاهی باید تحقیق را از منابع عمومی آغاز و از طریق مطالب و ارجاعات آن ها به سمت منابع تخصصی حرکت کرد. بنابراین باید به دایرة المعارف ها مراجعه کرد . مدخل های  دایره المعارف ها به نحوی نوشته می شوند که تمامی مطالب, یک حیطه را درسطح مخاطب عمومی توضیح می دهند و از این لحاظ حد و مرز یک موضوع را برای پژوهش گرمشخص می کنند.  همچنین منابع موجود در پایان مقالات آن بهترین منابع موجود در آن حیطه هستند و مراجعه به بخش منابع موجود در مقاله‌های دایرة‌المعارفی به آشنایی پژوهشگر با اصلی ترین منابع موجود در آن حیطه کمک می‌کند.  معرفی دایره المعارف های عمومی  دایره المعارف بزرگ اسلامی  دانشنامه جهان اسلام  دایره المعارف  تشیع  دانشنامه ایران و اسلام که ترجمه برخی از دانش نامه دانشنامه اسلام Encyclopedia of ISLAM (Brill) است  دایره معارف جهان نوین اسلام  دایرة المعارف مصاحب  دانشنامه ایران ویکی پدیا که به صورت اینترنتی در دسترس است و اعتباری کمی دارد ؛زیرا دائم در حال ویرایش مطالب توسط افراد مختلف است.