نوشته شده توسط نویسنده وبلاگ

حجت الاسلام دکتر رسول مظاهری

سوال

پدر و مادر ما مدتی قبل از فوت، از کلیه ورثه متاهل مرقومه دریافت کردند که از ماترک(ارث) هیچ گونه حق و حقوقی نداشته باشند. (بصورت تعهد) 

زیرا ما ترک که یک خانه و دو خط تلفن تکافوی تامین جهیزیه 4دختر ازدواج نکرده و 2 پسر مجرد را نمی کرد ! 

علی رقم تعهد ورثه دو نفر ازآن ها درخواست سهم خود از ارثیه را نموده اند.

از نظر شرعی و حقوقی درخواست آن ها وارد است یا نه؟
مالیات بر ارث - آیا فرزند خوانده از ارث بهره مندی می شود ؟

متن پاسخ :
درباره سلب حق ماده 959 قانون مدنی می گوید: ” هیچ کس نمی تواند بطور کلی حق تمتع و یا حق اجراء تمام یا قسمتی از حقوق مدنی را از خود سلب کند”

 مفهوم مخالف ماده فوق آن است که سلب حق مدنی به طور جزئی (موقت یا در رابطه خاص) ممکن است.

 مانند اسقاط حق شفعه(ماده 822 قانون مدنی)؛ و خیارات(ماده 448قانون مدنی )؛ و حق انتقال به غیر(ماده 474قانون مدنی )؛

وحق عزل وکیل (ماده 679قانون مدنی ) اما در مواردی که امتیازی به موجب حکم برقرار شده و آمیخته با تکلیف است یا وابسته به شخصیت و مربوط به نظم عمومی ؛ اسقاط حق امکان ندارد.

مانند حق حضانت و ولایت و حق اقامه دعوی در مورد جرائم وحق زوجیت.(دکتر ناصر کاتوزیان- قانون مدنی در نظم حقوقی)
در مورد سئوال به نظر می رسد سلب حق وراثت بطور جزئی خارج از شمول ماده 959 فوق بوده و از آن جا که شخص تعهدی می کند علیه خود در مورد معین ، معتبر و محترم بوده و از باب سلب حق جزئی است.

این نوع سلب حق نه مربوط به شخصیت و نفوس است و نه خلاف نظم عمومی و قاعده آمره. 

لذا چنانچه یکی یا همه ورثه ( مقالات مرتبط با ورثه - سوالات مرتبط با ورثه ) در مواردی تعهد کنند که از اموال خاصی حق مطالبه ارث نداشته باشند از باب (المؤمنون عند شروطهم….) باید به آن تعهد عمل نموده و تخلف از آن جائز نیست.