چرا قبر امام حسين ـ عليه السّلام ـ شش گوشه دارد؟
پاسخ :
در ميان اقوال مورخان دربارة چگونگي دفن حضرت سيد الشهداء ـ عليه السّلام ـ و ياران باوفاي آن حضرت اندک تفاوتي، ديده ميشود؛ جهت روشن شدن موضوع به تشريح بعضي از آنها ميپردازيم:
الف. مرحوم مفيد پس از ذکر اسامي هفده نفر از شهيدان بنيهاشم که همگي از برادران و برادرزادگان و عموزادگان امام حسين ـ عليه السّلام ـ بودند، ميفرمايد: آنان پايين پاي آن حضرت در يک قبر (گودي بزرگ) دفن شدند و هيچ اثري از قبر آنان نيست و فقط زائران با اشاره به زمين در طرف پاي امام ـ عليه السّلام ـ آنان را زيارت ميکنند و علي بن الحسين ـ عليهم السّلام ـ (علي اکبر) از جملة آنان است، برخي گفتهاند: محل دفن علي اکبر نسبت به قبر امام حسين ـ عليه السّلام ـ نزديکترين محل است.(1)
ب. و نيز ميگويد: پس از بازگشت عمر بن سعد از کربلا، جماعتي از بنياسد که در غاضريه سکونت داشتند، آمده و بر پيکر امام حسين ـ عليه السّلام ـ و يارانش نماز گذاردند و آن حضرت را همان جايي که الآن قبر اوست دفن کردند و علي ابن الحسين (علي اکبر) ـ عليه السّلام ـ را در پايين پاي پدر به خاک سپردند، سپس براي ديگر شهيدان از اهل بيت و اصحاب، حفيرهاي کندند و همة آنان را در آن حفيره به صورت دسته جمعي دفن کردند و عباس بن علي ـ عليه السّلام ـ را در راه غاضريّه، در همان محلي که به شهادت رسيد و اکنون قبر اوست به خاک سپردند.(2)
ج. در بعضي از روايات آمده است: امام سجاد ـ عليه السّلام ـ (با قدرت امامت و ولايت) به کربلا آمد و بنياسد را سرگردان يافت، چون که ميان سرها و بدنها جدايي افتاده بود و آنها راهي براي شناخت نداشتند، امام زين العابدين ـ عليه السّلام ـ از تصميم خود براي دفن شهيدان خبر داد، آن گاه به جانب جسم پدر رفت، با وي معانقه کرد و با صداي بلند گريست، سپس به سويي رفت و با کنار زدن مقداري کمي خاک قبري آماده ظاهر شد، به تنهايي پدر را در قبر گذاشت و فرمود: با من کسي هست که مرا کمک کند و بعد از هموار کردن قبر، روي آن نوشت: «هذا قبر الحسين بن علي بن ابي طالب الّذي قتلوه عطشاناً غريباً»؛ اين قبر حسين بن علي بن ابي طالب است، آن حسيني که او را با لب تشنه و غريبانه کشتند. پس از فراغت از دفن پدر به سراغ عمويش عباس ـ عليه السّلام ـ رفت و آن بزرگوار را نيز به تنهايي به خاک سپرد.
سپس به بنياسد دستور داد تا دو حفره آماده کنند، در يکي از آنها بنيهاشم و در ديگري ساير شهيدان را به خاک سپردند، نزديکترين شهيدان به امام حسين ـ عليه السّلام ـ فرزندش علي اکبر ـ عليه السّلام ـ است؛(3) امام صادق ـ عليه السّلام ـ در اينباره به عبدالله بن حمّاد بصري فرموده است: امام حسين ـ عليه السّلام ـ را غريبانه کشتند، بر او ميگريد کسي که او را زيارت کند غمگين ميشود و کسي که نميتواند او را زيارت کند دلش ميسوزد براي کسي که قبر پسرش را در پايين پايش مشاهده کند.(4)
گر چه بعضي از مطالب در کيفيت به خاک سپاري امام حسين ـ عليه السّلام ـ و اين که چه کسي امام حسين ـ عليه السّلام ـ را دفن کرده، در اين نقلها متفاوت است، ولي از مجموع آنها يک نکته قابل استفاده است که به عنوادن نتيجه ارائه ميگردد و آن اين که: قبر علي اکبر ـ عليه السّلام ـ در پايين پاي امام حسين ـ عليه السّلام ـ قرار دارد.
نتيجه: بنابراين ميتوان ادعا کرد که ضريح کوچکي که بر ضريح حضرت سيدالشهدا ـ عليه السّلام ـ متصل است و در طرف پايين پاي آن حضرت قرار دارد و از مجموع دو ضريح يک ضريح شش گوشه درست شده به احترام علي اکبر ـ عليه السّلام ـ و به نام آن حضرت است.
عبدالرّزاق حسني ضريح امام حسين ـ عليه السّلام ـ را چنين توصيف کرده است:
«ضريح امام حسين ـ عليه السّلام ـ عبارت است از: يک بلندي (صندوق مانند) چوبي که به عاج زينت شده و روي آن دو مشبک(5) قرار دارد، مشبک داخلي از فولاد گران قيمت و مشبک خارجي از نقرة روشن سفيد است… به مشبک خارجي مشبک ديگري بدون اين که مانعي بين آن دو باشد، متصل است و فقط از هر طرف به اندازة يک متر کوتاهتر از مشبک خارجي متعلق به امام حسين ـ عليه السّلام ـ است و زير آن مشبّک قبر علي بن الحسين ـ عليهم السّلام ـ است که همراه پدر در يک روز شهيد شده و در کنار پدر دفن گرديده است.(6)
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. الارشاد، شيخ مفيد.
2. مقتل الحسين، عبدالرزاق موسوي مقدم.
3. موجز تاريخ البلدان العرافيه، عبدالرزاق حسني.
——————————————————————————–
(1) . مفيد، الارشاد، سلسلة مؤلفات شيخ مفيد، دار المفيد للطباعة و النصر و التوزيع، ج11، صص 125 ـ 126، جزء 2.
(2) . مفيد، همان، ص 114؛ خليلي، جعفر، موسوعة العتبات المقدسه قم-کربلا، بيروت، منشورات مؤسسه الاعلمي للمطبوعات، چاپ دوم، 1407 ق، ص 73، جزء8.
(3) . عبدالرزاق الموسوي، المقرم، مقتل الحسين ـ عليه السّلام ـ ، تهران، قسم الدراسات الاسلاميه، مؤسسه البعثة، ص320 ـ 321.
(4) . قمي، جعفر بن محمد، ابن قولويه، کامل الزيارات، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، 1417 ق، صص 537 ـ 538، المقرم، همان، ص321.
(5) . هر چيز سوراخ، سوراخ پنجره مانند را مشبک گويند.
(6) . خليلي، جعفر، موسوعة العتبات المقدسه، قسم کربلا، جزء 8، بيروت، منشورات مؤسسه الاعلمي للمطبوعات، ص 182، به نقل از حسني، عبدالرزاق، موجز تاريخ البلدان العراقيّه.
صفحات: 1· 2
آخرین نظرات